عالم فرا رنگ / نگاهی به آثار سید حمید شریفی آلهاشم / ناصر سیفی
نگاه هر فرد به عالم، نشانگر ارزش هایی است که به آنها باور دارد. عالم هر فرد را، امکانات و قابلیت هایی
که در اختیار دارد می سازد.عالم شهید، عالم
شگفتی ها و ارزش هایی است که همه با آنها آشنا هستیم
و هم نسبت به آنها
درغفلت به سر می بریم.هنرمند
با امکانات و قابلیت هایی که دارد این ارزش ها
و شگفتی ها را با گونه ها و شیوه های مختلف ارایه می کند تا به ما یادآوری کند آنچه را که نسبت به آن
بی توجه یا کم توجه شده ایم. در بحث هنر انقلاب اسلامی و دفاع مقدس این
نگاه و خلق اثر در تبیین
عالم شهود،دشوار حساس و مسئولانه است. تمام مکاتب
هنری به جایگاهی تعلق دارند؛ حتی آنها که
مدعی آزادی هنرمند و عدم تعهد هنر به ارزش ها یا اجتماع هستند به ناگزیر به پدیده دیگری دل بسته اند
و همین دلبستگی یعنی تعهد آنها به یک وضعیت یا جریان.هنر بدون تعهد وجود ندارد.
هنر
انقلاب و دفاع مقدس با نگاه مسئوولانه هنرمندان به ارزش های اجتماعی و
دینی پدید آمد.
دفاع، از آن روی، مقدس نام گرفتکه دفاع از دین و میهن و
مردم در برابر تجاوز بیگانگان بود و دفع تجاوز
و شرارت دشمنان را به حق که امری ارزشمند و مقدس باید دانست.انقلاب اسلامی به ما آموخت که
پیروی از حق، دشوار و همراه با موانع معلوم و نامعلوم خواهد بود. بسیاری از هنرمندان انقلاب ودفاع مقدس
در آزمون بزرگ حمایت از انقلاب اسلامی و شرکت در عرصه های اجتماعی و جهاد در جبهه های تقابل
با شرارت بیگانگان و کسب تجربه های
ارزشمند با امکانات و قابلیت هایی که یک فرد می تواند در
میدان عمل بدست
آورد، آشنا شدند و این تجربه ها را در بیان و خلق اثر هنری به کار بستند.
و
برای هنرمندان معاصر، دفاع مقدس و انقلاب اسلامی پیش از آنکه موضوعی برای
کار باشد،نشانگر
یک وضعیت خاص است. وضعیتی که دررفتار و کردار و گفتار جمعی مردم این سرزمین با وجوه مشترک
فراوان و اختلافات طبیعی،تعمیم یافته
است و این عمومیت نگاه مردمی به ارزش ها و آرمان ها،
کار هنرمند دفاع مقدس را با پیچیدگی و دشواری و حساسیت مواجه می سازد.وضعیتی که موضوعات
فراوان و قابل تامل درآن بسیار است.
کارکرد
رسانه ها با توجه به تصاویر و فیلم ها و اخباری که ارایه می کنند مخاطب را
با بسیاری از
مشتقات ظاهری و بعضا درونی وضعیت آشنا کرده است. هنرمند معاصر با احساس مسئولیت نسبت به
انقلاب و دفاع مقدس، خود را وامدار شهیدان
این عرصه می داند.هنرمند با ورود به این میدان اثر خود را به
مخاطبانی که در ابعاد و اقشار مختلف جامعه قرار دارند ارایه می کند. مخاطبانی هم طبیعی و هم فرا طبیعی.
بنابراین ارایه اثر به صاحبان کیفیت، بخشی از دشواری های
هنرمند دفاع مقدس را نشان می دهد و
نمایشگاه «به رنگ آفتاب» مجموعه ای تلفیقی از پوسترها و هنر مفهومی است که سید حمید شریفی
هنرمند طراح و گرافیست انقلاب با آماده سازی و ارایه این پوسترها و چیدمان های مختلف سعی کرده
تا گوشه ای از وضعیت فوق را با نگاهی متفاوت در معرض دید مخاطبان قرار بدهد.پوسترهای نمایشگاه
با استفاده از تصاویر آن ایام و دخل و تصرف در نور، رنگ و بافت و شکل دیگری از دیدار که صورت ظاهری اثر،
مخاطب را به فضای «شهود» سوق بدهد. تصویر و
تجسم، ناگزیر از به کار بردن رنگ ها و مواد است اما
هنرمند تلاش کرده است
که با ماده و رنگ، گریزی به عالم بی رنگی بزند عالمی که در عین مواجه بودن
با
جرم، جسم، رنگ و بعد، موضوع یا موضع اصلی اسیر و دربند این عناصر نگردد.
تجربه ای آشنا در انقلاب اسلامی و جبهه های نبرد حق علیه باطل که خیل عظیمی از رزمندگان،
اسیر و مقید به سلاح و مادیات نبودند و متجاوز بیگانه را با همه تسلیحات و امکانات، کوچکتر و ضعیف تر
از اراده خداوند می دانستند و این
نگاه، یک نگاه معمول و رایج نیست و فرد، تنها با در محضر خداوند
دیدن خود برای حضورهای دیگر اعتباری آن چنان، قابل نمی شود. شریفی با جابجا کردن عناصر و رنگ ها
تمرکز خود و در ادامه مخاطب را بر عنصر اصلی اثر خود یعنی وفاداری به عهد الست در حالات اهل جهاد
قرار داده است.شکل
پوستر، نمایشی است اما با عبور از قشر ظاهر و نفوذ در لایه های دیگر که
با کشف آنها متوجه پویش هنرمند می گردیم یا او در این تجربه هنری سهیم شده و در فضای مورد نظر
او قرار می گیریم. در بخش دیگر نمایشگاه با چند اثر مفهومی مواجه می شویم. هنرمند، عناصر مختلفی
را به مثابه نشانه های آشنا در
فضایی متفاوت ارایه کرده است. از جمله در فضای عطش، ما قمقمه هایی
را که
برگشته اند می بینیم. در کادر مستطیل، وسط ظرف های واژگون، کاسه ای مسی با
پنجه ای
در میان آن (نماد سقای کربلا حضرت قمر بنی هاشم علیه السلام) قرار گرفته است اشاره به این مفهوم
که همه رودها به دریا می ریزند و شهدایی که
با تشنگی به دیدار خداوند رسیدند همواره به آستان آن
دریای فضل و کرم اظهار
ارادت می کنند و این معنا و بسیاری مفاهیم دیگر بدون بیان مکتوب و شفاهی
و تنها با استفاده از دو عنصر نمادین یعنی قمقمه و کاسه سقاخانه در چیدمان طراحی شده فرصت انتقال
مفهومی تصویری و تجسمی را برای مخاطب فراهم می آورد.
چفیه ها با عبور از شیشه چشم ما، از مکان
و زمان عبور می کنند تا مخاطب با
دیدن عناصری آشنا و ملموس، با مفهومی فوق طبیعی روبرو شود تا
عناصری مانند چفیه، قمقمه، پلاک، سربند و ... نمادو نشانه بودن خود را بهتر منتقل کنند.
